Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) lideri Nikos Hristodulidis, ABD ile savunma alanında işbirliğini genişletmek istediklerini belirterek Washington yönetiminin kendilerine silah tedarik etmeyi değerlendirdiğini öne sürdü.
Hristodulidis, 30 Ekim'de ABD Başkanı Joe Biden ile görüşmesi ve ikili ilişkiler konusunda Associated Press'e (AP) demeç verdi.
ABD ile savunma ve güvenlik alanında işbirliğini genişletmek istediklerini belirten Hristodulidis, ilişkilerinin "tarihi zirveye" ulaştığını öne sürdü.
Rum lider, Washington yönetiminin GKRY'ye silah ambargosunu kaldırma kararının ardından Rum kesimine silah tedarik etmeyi değerlendirdiğini iddia etti.
Hristodulidis ayrıca, Rusya'nın GKRY merkezli avukatlar ve muhasebeciler aracılığıyla ülkeye yönelik yaptırımları delmesinin soruşturulması için adaya ABD Federal Soruşturma Bürosu (FBI) ve Adalet Bakanlığı yetkililerini davet etmelerine değinerek birkaç vakanın soruşturulduğunu ifade etti.
ABD ile enerji işbirliği konusunda Hristodulidis, GKRY'nin tek taraflı ilan ettiği sözde münhasır ekonomik bölgesinde (MEB) doğal gaz yatağı keşfeden ExxonMobil ile Chevron için gelecek yılın bir "dönüm noktası" olacağını ileri sürdü.
Rum kesimine ihracat kısıtlamasının kaldırılması
2019 Doğu Akdeniz Güvenlik ve Enerji Ortaklığı Yasası ve 2020 Mali Yılı Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası kapsamında ABD'nin savunma ürünlerinin GKRY'ye ihracat kısıtlamasının kaldırılması iki koşula bağlanmıştı.
Bu yasalara göre, GKRY'nin kara para aklama ile mücadelede düzenlemeler yapması ve bu konudaki reformları uygulama çabalarında ABD ile işbirliği yaptığının Kongre'ye raporlanması gerekiyor.
Ayrıca GKRY, yakıt ikmali ve hizmet amacıyla Rus savaş gemilerinin limanlarına girişini engellemek için gerekli adımları attığını ve atmaya devam ettiğini yılda bir kez bildirdiği takdirde ilgili kısıtlamalar yıllık olarak kaldırılıyor.
ABD Dışişleri Bakanlığı, GKRY'nin durumunun söz konusu yasalara uygunluğunu yıllık olarak gözden geçirip Kongre'ye bildiriyor.
Türk tarafının tepkisi
KKTC Dışişleri Bakanlığından ABD'nin GKRY'ye yönelik silah ambargosunu kaldırma kararının yeniden uzatılmasına ilişkin şu açıklama yapılmıştı:
"Rum kesimine uygulanan silah ambargosunun kaldırılma kararının yılda bir kez 'gözden geçiriliyormuş' gibi yapılması; GKRY ve ABD arasında ikili savunma işbirliğine dayalı bir yol haritasının imzalanması ve ABD donanmasına ait savaş gemilerinin düzenli olarak Rum kesimindeki limanlara sözde 'liman ziyaretleri 'gerçekleştirmeleri tesadüfi gelişmeler değildir.
İlgili tüm tarafları sağduyu ile hareket etmeye ve özellikle ABD yönetimini Kıbrıs Rum kesimini cesaretlendirmekten vazgeçmeye davet ediyoruz."
Türk Dışişleri Bakanlığı da "Söz konusu vahim hata, adadaki silahlanmayı artıracak ve bölgedeki hassas dengelere zarar verecektir. GKRY'nin artan silahlanma faaliyetleri karşısında, KKTC'nin savunma ve caydırıcılık kabiliyetini artıracak her türlü önlemi alacağına inanıyoruz." ifadeleri kullanmıştı.