TİCARET Bakanı Ömer Bolat, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu'nun (DEİK) düzenlediği Türkiye-Tunus Yatırım ve İş Forumu Toplantısı'na katıldı. Toplantıda konuşan Bakan Bolat, "Tunus ile karşılıklı ticaret hacminde 2023'te 1,6 milyar doları aştık. 2022'de bu rakam 2 milyar dolardı ama dünya ticaretinin 2023'te durgun bir seyir izlemesi rakamlarda küçük bir azalma meydana getirse de biz iki ülke Bakanları ve hükumetleri olarak bu ticaret ve yatırım rakamlarını çok daha yukarılara yükseltmeye kararlıyız." dedi.
"TUNUS'UN TÜRKİYE'YE ÖNEM VERDİĞİNİ BİLİYOR VE MEMNUNİYET DUYUYORUZ"
Toplantıda bir konuşma yapan DEİK Başkanı Nail Opak, bazı sektörlerin ikili ticari ilişkilerde öne çıktığını belirterek, "Ticaret ve yatırımlar dediğimizde son dönemde bir salgın öncesini Kovid ve Kovid sonrasını konuşuyoruz. Hamdolsun Türkiye Tunus ikili ilişkiler içerisinde salgın öncesindeki ikili ticaretini salgından sonra yüzde 50 civarında arttı. İş dünyası olarak bu artışı hiçbir zaman yeterli görmeyiz. Ve sadece ticaretle sınırlı değil yatırımlarımızı da arttırarak devam edebilmemiz gerekiyor diye düşünüyorum. Aramızda yatırımların karşılıklı teşviki korunması ve çifte vergilendirmeyi önleme anlaşması var. Bunlar iş dünyası için önemli unsurlar bunları iyice değerlendirelim düşüncesiyle kısaca bir hususu ifade ederek sözlerini tamamlamak istiyorum. Her iki ülkenin hem imalat sanayi hem tarım ve turizmi bunun yanı sıra da yenilenebilir enerjiye ait yatırımları önemsediğini gayet net bir şekilde biliyoruz. Hem Tunus'ta hem de Türkiye'de yapılacak yatırımları lütfen böyle değerlendirelim. Farklı sektörleri öne plana çıkıyor ifade edilecektir. Gübre bunların içerisinde önemli bir yerde ama zeytinyağını zaten biliyoruz. PVC liman işletmeciliği ve sektörleri özel olarak ilgi gösterebileceğimizi düşünüyorum. Sağlık turizmi bizim özellikle konuşmak istediğimiz alanlardan bir tanesi. Bunların yanı sıra dostlarımız biliyorlardır. Tunus'un Türkiye'ye önem verdiğini de biliyor ve bundan memnuniyet duyuyoruz. Tunus'un birçok lisesinde seçmen olarak Türkçe dili eğitimini verilmesinden de hakikaten biz kendi adımıza mutluluk duyuyoruz. Buradan da eğitime gelmek istiyorum. Türkiye'de bizim de DEİK içerisinde Eğitim İş Konseyimiz var. Tunuslu kardeşlerimiz yükseköğretimlerinde daha fazla ülkemizde de ağırlamak isteriz. Sağlık konusunda da Türk sağlık sisteminin gerçekten Avrupa ülkeleri dahil olmak üzere bir çok ülkeye örnek olabilecek seviyeye geldiğini hepimiz biliyoruz. Hem sağlık alanında nasıl ortak yatırımlar yapabiliriz hem de sağlık turizminden nasıl faydalanabiliriz diye düşünüyoruz." şeklinde konuştu.
"TUNUS'U GERÇEK BİR YATIRIM DESTİNASYONU OLARAK GÖRÜN"
Tunus Cumhuriyeti Ticaret ve İhracat Geliştirme Bakanı Kalthoum Ben Rejeb de, iki ülke arasındaki iş birliklerini artırmaya çağrı yaparak, "Sayın Bakanımıza öneriyorum, hep birlikte çalışalım. Senelik toplantılar yapalım ve bir sonraki toplantıyı Tunus'ta gerçekleştirelim. Ve aynı zamanda bu iş birliğini en iyi nasıl kurumsallaştırabileceğimize bakalım. Türkiye- Tunus İş Konseyi çok önemli. İki ülke arasında Serbest Ticaret Anlaşması var ve bunun toplantısı da bu yıl bitmeden yapılacak. Tunus-Türkiye ilişkileri son yıllarda özellikle anlaşmadan sonra büyük ivme kazandı. Tabiki destek ve ortak faaliyetlerin artırılması, ziyaretlerin gerçekleştirilmesi ve iş insanlarının bir araya gelmesi ivme kazandırmıştır. 2023 yılında 1,5 Milyar Dolarlık bir ticaret hacmine ulaşmış bulunmaktayız. Bunu, siyasi iradenin destekleriyle artırmayı düşünüyoruz. Bütün Türkiye Cumhuriyeti yatırımcılarına sesleniyorum. Tunus'u gerçek bir adres olarak görün, bir yatırım destinasyonu olarak görün. Özellikle Afrika'ya ve Avrupa'ya, Akdeniz Bölgesi'ne açılmak için önemli bir ülke Tunus. İlişkileri her alanda düzeltme arzusunda olduğumuzu ve sonuçlarının elle tutulabilir olması her iki ülke halkının yararına olmasını arzu ediyoruz. Bu forumun önemli bir fırsat olmasını, gerçek bir ortaklık kurulmasına vesile olmasını diliyorum. Tunuslu ve Türk yatırımcılar arasında yeni iş birliklerinin kurulmasına vesile olmasını diliyorum." dedi.
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, toplantıda yaptığı konuşmada, "Küresel ekonominin gerilediği dönemde Türkiye ve Tunus'un yükseliş trendinde olduğunu belirten Bakan Bolat, "Geçen yıl dünya ticareti için bir gerileme dönemiydi, dünya ticareti yüzde 1,2, dünya ihracatı yüzde 5 küçülmüş, Avrupa Birliği'nin (AB) ithalatı da yüzde 15 civarında gerilemişti. Buna rağmen Türkiye olarak biz geçen yıl yüzde 4,5'lik bir reel ekonomik büyüme sağladık. Bu yıl da ilk çeyrekte yüzde 5,7 çarpıcı bir büyüme kaydetmeyi başardık. 2 gün önce de açıkladığımız üzere mayısta ayında Türkiye'nin Cumhuriyet tarihinin en yüksek aylık ihracatı olan 24,1 milyar dolarlık ihracata ulaştık. Yıllık bazda da mal ihracatında 260 milyar dolara, hizmet ihracatında da 104 milyar dolara ulaştık." dedi.
"TUNUS TİCARET VE YATIRIM ORTAKLIKLARI İÇİN BÜYÜK BİR POTANSİYEL VE GELECEK VADEDİYOR"
Tunus'un AB ile arasındaki Serbest Ticaret Anlaşması ile yatırım ortaklığı konusunda büyük potansiyel taşıdığının altını çizen Bakan Bolat, "Kardeş ülke Tunus, 12 milyon nüfusu ile eğitimli genç dinamik işgücü arzı ile ve Avrupa'ya yakınlığı ve AB ile arasındaki Serbest Ticaret Anlaşması ile ticaret ve yatırım ortaklıkları için büyük bir potansiyel ve gelecek vadediyor. Tunus Hükümeti'nin yabancı yatırımları cesaretlendirme ve teşvik etme, kamu-özel sektör işbirliği çerçevesinde özel sektörün de yatırımlarda önünü açma konusunda kararlı bir politika izlediğini memnuniyetle görüyoruz. Tunus'un bu amacının gerçekleştirilmesinde Türk şirketlerinin Türk yatırımcılarının da katkılarının artacağına yürekten inanıyoruz. Tunus ekonomisi 2024 yılı ve devamında güçlü bir büyüme, yükselme trendine girmektedir. Akdeniz ülkesi olması hem Avrupa kıtasına çok yakın hem de bir Kuzey Afrika ülkesi olması hasebiyle büyük avantajlar barındıran Tunus'un orta gelirli ülkeler kategorisine giren az sayıda ülkelerden biri olması da Tunus ekonomisinin bugünkü gelişmesinin ve gelecekteki potansiyelini oldukça iyi yansıtmaktadır." diye konuştu.
"ÜLKELERİMİZ ARASINDAKİ KARŞILIKLI TİCARET HACMİ 2023'TE 1,6 MİLYAR DOLARI AŞTI"
Tunus'un hem Akdeniz ülkesi olması hem Avrupa kıtasına yakınlığı hem de bir Kuzey Afrika ülkesi olması nedeniyle büyük avantajlar barındırdığını vurgulayan Bolat, "Tunus'un orta gelirli ülkeler kategorisine giren az sayıda ülkelerden biri olması da Tunus ekonomisinin bugünkü gelişmesini ve gelecekteki potansiyelini oldukça iyi yansıtmaktadır. Böylece hem Afrika'da hem Avrupa'da sahip olduğu ekonomik ortaklıkla ve üyesi olduğu serbest ticaret alanları ile yatırımcılar için önemli fırsatlar sunmaktadır. Afrika kıtası Serbest Ticaret Anlaşması ve Doğu ve Güney Afrika ortak pazarı gibi bölgesel grupları üye olması da Tunus'u avantajlı kılmaktadır. Her iki ülke Ticaret Bakanları olarak yürüttüğümüz resmi görüşmeler ve anlaşmalar hem de DEİK ve UTICA'nın önderliğinde ve diğer iş dünyası kuruluşlarının da katkılarıyla karşılıklı ekonomik ilişkilerimiz, ticaret yatırım hizmetler ve finansal işbirliğinde artarak devam edecektir. Ülkelerimiz arasındaki karşılıklı ticaret hacmi 20 yıl önce 318 milyon dolardı, 2023'te 1,6 milyar doları aştık. 2022'de bu rakam 2 milyar dolardı ama dünya ticaretinin ve dünya milli gelirinin 2023'te durgun bir seyir izlemesi rakamlarda küçük bir azalma meydana getirse de biz iki ülke Bakanları ve hükumetleri olarak bu ticaret ve yatırım rakamlarını çok daha yukarılara yükseltmeye kararlıyız." şeklinde konuştu.
"RÜZGAR, GÜNEŞ, HİDROLİK SU GİBİ KAYNAKLARDA, TUNUSLU FİRMALARLA İŞ BİRLİĞİNE HAZIRIZ"
Bolat, "Tunuslu dostlarımızın turizm, enerji, fosfat, tarım gibi sektörlerde yatırım öncelikleri olduğunu biliyoruz. Elektrik üretiminde de yeterli arzın sağlanması ve enerjide dışa bağımlılığı azaltma hedefleri olmasını da memnuniyetle müşahade ediyoruz. Tunus 2030'a kadar elektrik üretiminde yenilenebilir enerjinin payını yüzde 30'a çıkarma hedefindedir. Biz de Türkiye olarak şu anda yenilenebilir enerji üretimi ile toplam enerji üretimimizin yüzde 42'sini su, güneş ve rüzgar kaynaklarından sağlamaktayız. Bu noktada Tunus'un bu yenilenebilir enerji hedeflerini gerçekleştirmede Türk firmaları olarak önemli katkılar sunmaya hazırız. Türkiye yenilenebilir enerji de kurulu güç sıralamasında Avrupa'da 5'inci, dünyada 11'inci sırada yer almaktadır. Rüzgar, güneş, hidrolik su gibi kaynaklarda, jeotermal kaynaklarında tecrübemiz ve bilgi birikimimizle Tunuslu firmalarla işbirliği yapmaya hazırız. Tarımda sanayileşme, sulama sistemlerinin kurulumu ve nakliye gibi teknik konularda da Türk firmaları Tunus'ta yatırımlar yapabilirler." açıklamasında bulundu.
"TUNUS'TA 700 MİLYON DOLAR CİVARINDA TÜRK FİRMALARININ YATIRIMLARI BULUNUYOR"
Farklı sektörlerde yapılan iş birliği ve yatırımlara değinen Bolat, "Halihazırda Tunus'taki Büyükelçiliğimizin verilerine göre; Tunus'ta 700 milyon dolar civarında Türk firmalarının yatırımları bulunuyor. Bunun çok daha hızlı artmasını ve firmalarımızın orada şirketler kurarak yatırım potansiyellerini gerçeğe dönüştürmesini biz tavsiye ediyoruz. Müteahhitlik hizmetlerinde, Tunus'ta 21 proje ile Türk inşaat şirketleri 975 milyon dolarlık inşaat işlerini tamamlamışlardır. Önümüzdeki dönemde Tunus'un 2030 için planladığı büyük projeler bulunmaktadır. 4,5 milyar dolar değerinde 33 projeyi Tunus hedef olarak belirlemiş ve açıklamıştır. Ticaret limanlarının iyileştirilmesi, 9 havalimanının renovasyonu ve 20 bin kilometrelik karayolu ağı yapımı gibi büyük projeler önümüzdeki aylarda ve yıllarda başlatılacaktır, firmalarımızın dikkatine sunmak istiyorum. Lojistik, enerji, su, çevre, şehir planlaması gibi alanlarda kamu-özel sektör ortaklığı işbirliğiyle altyapı projelerini de Tunus planlamış bulunmaktadır. Tunus ve Türkiye arasındaki ekonomik ve ticaret ortaklığı yalnızca iki ülke pazarlarını değil, komşu ülkeleri, Afrika coğrafyasını, hatta AB pazarlarını da hedeflemelidir. Potansiyel çok büyüktür. İnşallah iki ülke arasındaki yüz yıllara dayanan kardeşlik bağları tarihi ilişkiler ekonomik ilişkiler çok daha yüksek boyutlara ulaşacaktır." diye konuştu.
DHA