Karaköy’de gezilecek yerler
Kamondo Ailesi, İspanya’daki engizisyondan kaçarak ilk önce Venedik’e, ardından İstanbul’a gelmiş. Daha sonra ise, Cumhuriyet döneminde ailenin son fertleri İstanbul’dan ayrılıp Paris’e yerleşmişler. Bir engizisyondan kaçarken bir değerine yakalanan Kamondo ailesi, II. Dünya Savaşı sırasında, Auschwitz-Birkenau Alman Nazi Toplama ve İmha Kampı (1940-1945) kapsamında, bir kısmı yok edilmiştir…
Kamondo ailesi, 1492 yılında İspanya’yı terk etmek zorunda kalan pek çok Yahudi aileden biri olarak önce Venedik’e, oradan da İstanbul’a (Ortaköy) ve Karaköy’e yerleşmişti. 1775 yılı kayıtlarında, Avusturya uyruklu Haim Kamondo isimli bir tüccardan bahsedilmektedir. Oğulları İshak ve Abraham Salomon’un (doğum 1781) birlikte kurduğu “İshak Kamondo ve Şürekası” ünvanlı banka, kısa sürede gelişerek dönemin saygın uluslararası finans kuruluşlarından biri oldu. İshak’ın ölümü üzerine Abraham Salomon işleri tek başına devraldı ve giderek genişletti. Mali danışman olarak Osmanlı sarayıyla kurduğu yakın ilişiklerden dolayı çeşitli imtiyazlar elde etti, hatta Kırım Savaşı (1853-55) sırasında Osmanlı Devleti’ne finansman sağladığı için “iftihar madalyası” aldı.
Zaman içinde torunları Abraham Behor ve Nisim büyükbabalarının bankasına katıldılar ve bir süre sonra Abraham Behor bankanın başına geçti. 1863 yılında kurulan Osmanlı Bankasına rakip olarak, Kamondolar diğer bazı Galata bankerleriyle birleşerek “Osmanlı İmparatorluğu Şirket-i Umumiyesi”ni kurdular.
Avrupa’daki gelişmeleri yakından izleyen Abraham Salomon de Kamondo, İstanbul’daki Yahudi cemaatinin Osmanlının yönetim dili olan Türkçeyi ve ticaret dili olan Fransızcayı öğrenerek dışa açılabilmesi için, İbranicenin yanısıra, bu dillerin de okutulduğu bir okul açtı. Oysa o güne dek Yahudi okullarında sadece İbranice ve Espanyol dili okutuluyordu. Bu reform girişimi, Yahudi Sefarad cemaatinin tutucu kanadı tarafından büyük tepkiyle karşılandı ve “Franko’lar” olarak anılan bir grubun, 1865 yılında Sefarad cemaatinden ayrılmasına ve Pera’da İtalyanların himayesi altına girmesine yol açtı. 1867’de Venedik’in İtalyan Birliği’ne dahil olmasıyla, Kamondolar da Avusturya uyruğundan ayrılarak İtalyan uyruğuna geçti.
Devamı yarın…