İklim değişikliğinin etkileri dünya genelinde devam ediyor. Son zamanlarda yaşanan aşırı hava olaylarının, özellikle denizlerde hortum oluşumlarını tetiklediği belirtildi.
HORTUM OLASILIĞI ARTIYOR
Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Coğrafi Bilgi Sistemleri Merkezi Müdürü Doç. Dr. Ceyhun Özçelik, ilerleyen dönemlerde bu tür olayların daha sık yaşanacağını, özellikle denizlerde hortum olasılığının arttığını ifade etti. Hortumları, dikey olarak yeryüzüne kadar uzanan ve şiddetli şekilde dönen hava sütunları olarak tanımlayan Özçelik, genellikle koni şeklinde olduklarına dikkat çekti. Ayrıca hortum oluşumlarının koşullara göre farklı özellikler gösterebileceğini belirtti.
ŞARTLAR HORTUM OLUŞUMUNU KOLAYLAŞTIRIYOR
Doç. Dr. Özçelik, son birkaç yılda gözlemlenen iklim değişikliklerinin, özellikle ekstrem hava olaylarının sayı ve şiddetinde artışa neden olduğunu ifade etti. Ayrıca deniz yüzey sıcaklıklarındaki artışın mevsimsel değişimlerle birleşerek hortum oluşumunu kolaylaştırdığını belirtti. Hortumların meydana gelmesi için belirli koşulların gerektiğine dikkat çeken Doç. Dr. Özçelik, bu koşulları şu şekilde açıkladı: “Güneşin yeryüzünü ve de yeryüzüne yakın havayı ısıtması sonucu hava paketçikleri ısınarak yükselmeye başlarlar. Yeterli yüksekliğe ulaştığında ise dikey yönde bulutlar oluştururlar. Bu yükseklikte havakürenin sıcaklığının hızla düşmesiyle birlikte düzensiz hava şartları ve gök gürültülü fırtınalar da beraberinde oluşur. Bu sırada yukarı doğru çekilen hava kütlesi, rüzgar hız ve yönündeki şiddetli değişikler nedeniyle dönmeye başlar. Diğer taraftan da soğuk ve daha yoğun havanın aşağı doğru hareketiyle dönme hareketi net şekilde şiddetlenir. Nihayetinde dönen hava kütlesinin yerküreye ulaşması durumunda ise hortum oluşur.”
