Şu gerçeğin altını çizelim: Türkiye deprem hatlarının üzerinde. Bu nedenle depremleri ciddiye almak durumundayız.
Kahramanmaraş merkezli meydana gelen 7.6 ile 7.7. büyüklüğündeki depremler büyük yıkım ve can kayıplarına sebep oldu.
Yeni depremlere yeni uyarılar geliyor. Kırılan faylar ve fay hattında bulunanların da her an depremi yaşayabileceği ifade ediliyor.
Türkiye'yi yasa boğan depremlerin ardından vatandaşlar fay hattı bölgelerini araştırmaya başladı. Adeta kağıt haline gelen yapılar, akıllara binaların fay hatlarına olan uzaklık mesafesini getirdi.
17 Ağustos 1999 depremimde büyük yıkım alan Kocaeli'de 18 bin 373 kişi hayatını kaybederken, 285 bin 211 ev ile 42 bin 902 iş yeri hasar gördü. 24 yılın ardından adeta yıkıntıların arasından doğan kentte 70 bin insan hala diri fay hattının üzerinde yaşıyor.
Jeoloji Mühendisleri Odası (JMO) Kocaeli İl Temsilcisi Niyazi Temizkan, e- devlet üzerinden yapabilecekleri basit bir işlemle vatandaşların fay hattının evlerine olan uzaklığı tespit edebileceklerini ve buna göre aksiyon almaları konusunda uyardı. Kente evlerin ve sanayi kuruluşların yanından ve içinden fay hattının geçtiğini söyleyen Temizkan, hazırlık yapılmazsa beklenen muhtemel İstanbul depreminde özellikle sahil şeridinde büyük yıkımların yaşanabileceğini belirtti.
Türkiye'de evlerin belli bir kısmının canlı fay hatlarının üzerinde olduğunu söyleyen, Jeoloji Mühendisleri Odası ( JMO) Kocaeli İl Temsilcisi Niyazi Temizkan’ın uyarıları şöyle:
‘'Türkiye'de 18 il ve 80'i aşkın ilçe merkezi üzerinde 486 üzerinde diri fay tespit edilmiş durumda bunların daha fazla olduğunu düşünüyoruz. Bu fay yasasıyla ilgili 2020 yılında meclise kadar giden çalışmamız var. O dönemlerde de bunun yasalaşacağıyla ilgili görüşmeler oldu yol kay edildi. Maalesef hayata geçirilmedi. Geç de olsa hayata geçirilmesi gerekiyor. Bu fayların üzerindeki kentler ve yapılar bir an önce tespit edilmeli. Fayzonlar ile sakın bantı oluşturulmalı. Burada varsa yerleşim yerleri onlardan uzaklaşılmalı. Olmayan yerler de yapı yasaklı alan olarak nitelendirilmesi gerekiyor. 'Kartepe, Başiskele ve Gölcük'te özellikle Kuzey Anadolu Fayının üzerinde olan yapılarımız var. Onun dışında İzmit ve Derince de Kuzey Anadolu Fay hareketiyle beraber harekete geçebilecek faylarımız bulunmakta 5 ilçe merkezi diye nitele ilendirebiliriz. 12 mahallede de tabi mahalleler daha genişleyebilir, 12 mahalle olarak nitelendirebiliriz.”
Kocaeli'de 70 binin üzerinde insanın diri fay hattının üzerinde yaşadığını belirten Temizkan daha sonra şunları söyledi:
“Şu anki mahalle bazında nüfus verilerine göre, 70 binin üzerinde olduğu hesaplanabilir. Özellikle Kartepe'deki sanayi kuruluşları özellikle Arsalan Bey ve civarında hemen dibinden veya Fabrikaların ortasından geçen fay hatlarını rahatlıkla görebiliriz. 24 yıl geçti maalesef çok fazla yol alamadık. Bunun üzerine Kahramanmaraş depremini de gördük. Aralarda birçok deprem var ama nitelendirirsek Kahramanmaraş depremi çok ciddi kayıpları olan bir deprem 17 Ağustosu da düşündüğümüz zaman 24 yılda gerçekten bir arpa boyu yol aldık mı diye kafamda soru işaretleri var. Almadık diye düşünüyorum bunu birçok yönden görebiliriz, bu ülkenin ve insanların artık deprem bilinciyle yaşaması gerekiyor. Dirençli şehirler olması gerekiyor.”
